بیلیارد (Pool) نوعی از بازی است که از یک توپ سفید و پانزده توپ به رنگ‌های متفاوت تشکیل می شود؛ اصطلاحات بیلیارد نیز حول همین بازی شکل می گیرد.
بیلیارد دارای یک میز با شش سوراخ (پاکت- Pocket) و همچنین چوب، رست و مواردی از این دست است و اصطلاحات بیلیارد نیز هم به ابزارهای این بازی و هم به برخی از حرکت های آن اشاره می شود.
چوب بیلیارد و اسنوکر (Cue)
چوب یا cue یکی از اصطلاحات بیلیارد است؛ هر بازیکنی نیاز به یک چوب بیلیارد برای بازی دارد. بازیکنان با استفاده از چوب و ضربه زدن به یک توپ بازی را شروع می‌کنند و ادامه می‌دهند.
هر چوب از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است و تجهیزات زیادی برای کنترل و دسترسی بهتر چوب به نقاط دورتر وجود دارند که در ادامه معرفی خواهیم کرد.
بیشتر بدانید: فضای مورد نیاز برای میز بیلیارد و ابعاد میز بیلیارد
رست (Rest) و اسپایدر رست (Spider Rest)
دیگر موضوع مربوط به اصطلاحات بیلیارد شامل رست (Rest) و اسپایدر رست است. رست برای دسترسی چوب بیلیارد به نقاط دورتر میز به آن احتیاج دارید. چوب بر روی رست قرار می‌گیرد و بازیکن به کمک آن می‌تواند به توپی که در فاصله‌ای دورتر از دسترس اوست، ضربه بزند. رست‌ها اشکال، اندازه و انواع مختلفی دارند.
اسپایدر رست نیز نوعی رست است که علاوه بر طول، بر ارتفاع چوب نیز می‌افزاید تا در صورت چسبیده بودن دو توپ، بازیکن توانایی ضربه زدن به یکی از آنها را داشته باشد.
نوک چوب (Tip) و اکستنشن (Extension)
تیپ (Tip) به معنای نوک چوب یکی دیگر از اصطلاحات بیلیارد است. تفاوت اساسی بین چوب‌های بیلیارد و اسنوکر در همین قسمت دیده می‌شود. به علت حجم بیشتر توپ‌ها در بازی بیلیارد، چوب‌های این بازی، تیپی بزرگ‌تر از تیپ چوب اسنوکر دارند.
اکستنشن نیز قطعه‌ای است که با پیچ شدن به انتهای چوب، طول آن را افزایش می‌دهد. به این ترتیب، بازیکن توانایی دسترسی به فواصل دورتری از میز را پیدا می‌کند.
انواع توپ بیلیارد (Ball)
برای اجرای بازی بیلیارد به توپ یا شار بیلیارد احتیاج دارید. رنگ و تنوع زیادی در توپ‌های مربوط به بازی بیلیارد دیده می‌شود که در زیر به آن اشاره شده است:
- توپ‌های سالید یا تک‌رنگ (Solid Balls): این مورد از اصطلاحات بیلیارد، مربوط به توپ‌هایی از بازی است که رنگ‌های مختلف و عددی بین یک تا هشت دارند.
- توپ‌های نواردار، راه‌راه یا دو‌رنگ (Stripe Balls): توپ دو رنگ یا نواردار، جزء اصطلاحات بیلیارد است و به توپ‌هایی از بازی مربوط می‌شود که با رنگ‌های متنوع از توپ های سالید متمایز هستند.
- کیوبال یا توپ سفید (Cue Ball): این توپ مهمترین جزء بازی بیلیارد در میان توپ ها است و بازیکنان با ضربه زدن به این توپ بازی را انجام می‌دهند.
اصطلاحات حین بازی بیلیارد:
در حین بازی بیلیارد اصطلاحاتی وجود دارد که اگر بخواهیم به طور خلاصه به آن ها اشاره کنیم شامل موارد زیر می شود:
- توپ هدف (Object Ball): این مورد از اصطلاحات بیلیارد به توپی گفته می‌شود که بازیکن قصد دارد با حرکت دادن کیوبال به آن ضربه وارد کند.
- ضربه‌ی آغاز کننده (Break Off): پس از چیدن شار (توپ ها) با مثلث (Rack)، نوبت به ضربه‌ی آغاز کننده (Break Off) می‌رسد که باعث تماس کیوبال (Cue Ball) و سایر شار‌ها برای اولین مرتبه می‌شود.
- جا کردن (Pot): زمانی که کیوبال (Cue Ball) به شار هدف برخورد کند و آن را به درون هر‌یک از سوراخ‌ها بفرستد، این اصطلاح استفاده می‌شود. «Sinking» معادل دیگر این مورد از اصطلاحات بیلیارد است.
- ماسک شدن (Mask): این اصطلاح بیلیارد زمانی به کار می رود که توپ هدف توسط توپ‌هایی که اجازه ضربه زدن به آنها را ندارید، احاطه و از دسترس شما به عنوان بازیکن خارج شده باشد.
- نقطه افت: قسمتی از شار که هدف‌گیری آن باعث جا شدنش (Pot) می‌شود.
- خط افت: خطی فرضی که کیوبال (Cue Ball) و نقطه‌ی افت را به یکدیگر متصل می‌کند.
- شارون (Plant): درصورتی اتفاق می‌افتد که اولین شار مورد هدف بازیکن به دومین شار هدف برخورد کند و شار دوم وارد سوراخ شود.
اصطلاح پیتوک در بیلیارد
دست آخر اینکه مورد پیتوک از اصطلاحات بیلیارد نوعی خطا (Foul) در بازی است. پیتوک زمانی انجام می‌گیرد که:
- کیوبال به هیچ شاری بر روی میز برخورد نکند.
- کیوبال در نخستین ضربه‌ی خود به توپ‌های خودی یا توپ شماره 8 برخورد کند.
- بازیکن با حرکتی اضافه باعث تغییر محل قرارگیری توپ‌ها یا نقشه کلی بازی شود.
- بعد از ضربه زدن به کیوبال، هیچ کدام از توپ‌ها با هیچ کدام باندها برخورد نکنند.
- کیوبال توسط بازیکن پات (Pot) و یا از بازی خارج شود.
بیشتر بدانید: انواع میز بیلیارد
نکته پایانی
در این مطلب به برخی از اصلی ترین اصطلاحات بیلیارد پرداختیم. برخی از این اصطلاحات به ابزارهای کاربردی بیلیارد اطلاق می شود و برخی دیگر نیز مرتبط با نحوۀ انجام بازی است.
شما می توانید برای تهیه بهترین میزهای و لوازم بیلیارد به وبسایت بیلیارد 9 مراجعه کنید.
